نفقه چیست؟

نفقه به معنای تأمین هزینه زندگی زن مانند: خانه، اثاثیه، منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده که از زمان عقد دائم بر عهده شوهر قرار میگیرد. لازم به ذکر است که درصورتی که عقد موقت باشد نفقه وجود ندارد مگر اینکه زن و مرد باهم توافق کرده باشند.

تعریف قانون مدنی ایران درباره نفقه:

طبق قانون مدنی: نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت از قبیل مسکن، البسه، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض

میزان نفقه چگونه محاسبه میشود؟

میزان نفقه بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت ساکنان هر منطقه و وضع مالی مرد، تعیین می شود و در صورتیکه زوجین در میزان نفقه به توافق نرسند، دادگاه میزان آن را تعیین میکند.

شرایط پرداخت نفقه

به محض انجام عقد ازدواج و شروع زندگی زناشویی زوجین، شوهر مکلف به پرداخت نفقه میشود. البته زن در صورتی مستحق دریافت نفقه است که از همسر خود تمکین نماید.
تمکین به معنای اطاعت زوجه از شوهر در انجام وظایف زوجیت، حسن معاشرت و سکونت در منزل شوهر است. به زنی که از همسرش در مفهوم خاص و عام اطاعت ننماید «ناشزه» می گویند.

جهت دریافت مشاوره حقوقی رایگان در مورد گرفتن نفقه به آدرس زیر مراجعه کنید !

https://www.avestalaw.com

چه زمان زن مستحق دریافت نفقه نیست؟

طبق قانون و ماده ۱۱۰۸: هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.

در عقد دائم پرداخت و تامین نفقه زن جزء وظایف و تکالیف مرد می شود. اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که محدوده این تکلیف تا کجا است؟ و چه زمانی نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها باید گفت که به محض وقوع عقد، حقوق و تکالیف زن و شوهر نسبت به یکدیگر برقرار می ‌شود که از جمله آن وظایف خاص و عام زناشویی یا در اصطلاح حقوقی تمکین زوجه نسبت به همسر خود است.

بنابراین پرداخت و تامین نفقه توسط مرد مشروط به انجام وظایف خاص و عام زناشویی زن نسبت به مرد است و اگر زوجه تکلیف شرعی و قانونی خود را نسبت به همسرش انجام ندهد، نفقه به وی تعلق نخواهد گرفت.

اما این امتناع از انجام وظایف زناشویی نباید به دلیل مانع مشروع و موجه باشد؛ به عنوان مثال، اگر زن به دلیل بیماری یا شرایط خاص نتواند از همسرش تمکین کند، در آن مدت نیز همچنان مستحق دریافت نفقه خواهد بود.

همانطور که گفته شد، مرد در قبال همسر دائم خود مکلف به پرداخت نفقه و تامین مخارج است اما چنانچه به این وظیفه خود عمل نکند و نفقه و مخارج زن خود را بدون دلیل موجه و مشروع تامین نکند، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده دادخواستی که دارای فرم چاپی مخصوص است، ارائه کند و الزام شوهرش را به پرداخت نفقه ماهیانه و نیز نفقه معوقه از دادگاه بخواهد.

فرم دادخواست را می ‌توان از واحد مربوطه دادگستری تهیه کرد و بهتر است جهت تنظیم آن با وکلا و کار‌شناسان حقوقی مشورت شود تا احیاناً خواهان به لحاظ اشتباه در تنظیم آن در اثنای ثبت دادخواست یا دادرسی دچار مشکل نشود.
پس از ارائه دادخواست به دادگاه خانواده و تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع و دلایل طرفین توسط قاضی دادگاه مورد بررسی قرار میگیرد و در صورت استحققاق زوجه، میزان نفقه وی با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای متعارف و عندالزوم با جلب نظر کار‌شناسی مربوطه تعیین می‌شود و دادگاه شوهر را به پرداخت آن محکوم و ملزم خواهد کرد.

آیا میتوان در شرایط ضمن عقد لحاظ کرد که نفقه به زن تعلق نمی گیرد؟

در این مساله فقها و حقوق دانان به توافق نظر نرسیده اند اما به نظر می رسد نفقه یک جزء جدایی نشدنی از عقد دائم نباشد که نمی شود آن را جدا کرد بلکه مسلما زوجین می توانند در هنگام عقد در مورد این موضوع با توافق نظر تصمیم گیری کنند. برای تعیین نفقه تنها تمکن مالی مرد شرط نیست و مرد در صورتی که فقیر هم باشد موظف است که حقوق زن را بپردازد حتی اگر زن خودش شاغل باشد یا اینکه تمکن مالی داشته باشد. به هر حال در هر شرایطی پرداخت نفقه و حقوق زن بر عهده مرد می باشد.

درصورتیکه زوجه بیمار باشد پرداخت هزینه های درمان تا چه اندازه بر عهده مرد است؟

با اندکی تامل در قانون متوجه می شویم که هزینه های درمانی که در قانون جزء نفقه زوجه محسوب میشود شامل هزینه های درمان متعارف است. بنابراین اگر زوجه درگیر بیماری سخت و صعب العلاجی باشد که هزینه های گزافی داشته باشد پرداخت این هزینه ها تکلیف شوهر نیست. در اینگونه موارد قاضی پرونده با توجه به موارد شرع و قانون و همچنین وضعیت مالی زوجین تصمیمات لازم را می گیرد.

دادخواست حقوقی مطالبه نفقه

درصورتیکه زنی بخواهد نفقه ایام گذشته خود را طلب کند، می تواند با ارائه دادخواست حقوقی به دادگاه آن را دریافت نماید.

نحوه ارائه دادخواست حقوقی

جهت ارائه دادخواست نفقه، زوجه می بایست دو نسخه دادخواست از دادگاه خانواده خریداری کند و مطالبه خود را در آنها قید کند. لازم به ذکر است چون دعوای نفقه مالی است باید به میزان مبلغ مورد مطالبه تمبر الصاق خرید و آن را به دادگاه خانواده تقدیم نماید. زوجه همچنین می تواند در دادخواست خود هزینه دادرسی را نیز مطالبه کند. در صورتیکه مرد توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد و یا اینکه به هیچ طریقی نتوان مرد را مجبور به پرداخت نفقه کرد، زن می تواند دادخواست طلاق تنظیم نماید.

مطالبه نفقه اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

مدت زمان مطالبه نفقه کمتر خواهد شد.

دیگر نیازی به حضور زن در دادگاه نخواهد بود.

در صورت شناسایی اموال وکیل میتواند آنها را توقیف کند.

در صورتیکه مرد نفقه را پرداخت نکرد وکیل میتواند حکم جلب او را بگیرد.

برای جلب کردن مرد نیازی به حضور زن نخواهد بود.

وکیل میتواند بعد از اثبات اینکه نفقه پرداخت نشده است طلاق زن را از مرد بگیرد.

نحوه پرداخت نفقه پس از طلاق چگونه است؟

در طلاق رجعی در زمان عده (سه ماه و ۱۰ روز بعد از ثبت طلاق)، مرد موظف است به همسرش نفقه بپردازد. البته لازم به ذکر است درصورتیکه طلاق به دلیل عدم تمکین و عدم اطاعت زوجه صادر شده باشد، نفقه ای به زوجه تعلق نمی گیرد. همچنین در طلاق بائن و در فسخ نکاح هم نفقه ای به زوجه پرداخت نمی شود.

در قانون مدنی، مطابق ماده ۱۱۰۹ نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده برعهده شوهر است مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد، زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت.

مدارک لازم جهت مطالبه نفقه توسط وکیل

·       اصل سند ازدواج (در صورتیکه اصل سند ازدواج در دسترس نباشد می بایست رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت نمایید. )

·       اصل شناسنامه

·       کپی کارت ملی

کلیات دریافت نفقه به چه صورت است ؟

نفقه چیست؟

نفقه به معنای تأمین هزینه زندگی زن مانند: خانه، اثاثیه، منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده که از زمان عقد دائم بر عهده شوهر قرار میگیرد. لازم به ذکر است که درصورتی که عقد موقت باشد نفقه وجود ندارد مگر اینکه زن و مرد باهم توافق کرده باشند.

تعریف قانون مدنی ایران درباره نفقه:

طبق قانون مدنی: نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت از قبیل مسکن، البسه، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض

میزان نفقه چگونه محاسبه میشود؟

میزان نفقه بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت ساکنان هر منطقه و وضع مالی مرد، تعیین می شود و در صورتیکه زوجین در میزان نفقه به توافق نرسند، دادگاه میزان آن را تعیین میکند.

شرایط پرداخت نفقه

به محض انجام عقد ازدواج و شروع زندگی زناشویی زوجین، شوهر مکلف به پرداخت نفقه میشود. البته زن در صورتی مستحق دریافت نفقه است که از همسر خود تمکین نماید.
تمکین به معنای اطاعت زوجه از شوهر در انجام وظایف زوجیت، حسن معاشرت و سکونت در منزل شوهر است. به زنی که از همسرش در مفهوم خاص و عام اطاعت ننماید «ناشزه» می گویند.

جهت دریافت مشاوره حقوقی رایگان در مورد گرفتن نفقه به آدرس زیر مراجعه کنید !

https://www.avestalaw.com

چه زمان زن مستحق دریافت نفقه نیست؟

طبق قانون و ماده ۱۱۰۸: هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.

در عقد دائم پرداخت و تامین نفقه زن جزء وظایف و تکالیف مرد می شود. اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که محدوده این تکلیف تا کجا است؟ و چه زمانی نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها باید گفت که به محض وقوع عقد، حقوق و تکالیف زن و شوهر نسبت به یکدیگر برقرار می ‌شود که از جمله آن وظایف خاص و عام زناشویی یا در اصطلاح حقوقی تمکین زوجه نسبت به همسر خود است.

بنابراین پرداخت و تامین نفقه توسط مرد مشروط به انجام وظایف خاص و عام زناشویی زن نسبت به مرد است و اگر زوجه تکلیف شرعی و قانونی خود را نسبت به همسرش انجام ندهد، نفقه به وی تعلق نخواهد گرفت.

اما این امتناع از انجام وظایف زناشویی نباید به دلیل مانع مشروع و موجه باشد؛ به عنوان مثال، اگر زن به دلیل بیماری یا شرایط خاص نتواند از همسرش تمکین کند، در آن مدت نیز همچنان مستحق دریافت نفقه خواهد بود.

همانطور که گفته شد، مرد در قبال همسر دائم خود مکلف به پرداخت نفقه و تامین مخارج است اما چنانچه به این وظیفه خود عمل نکند و نفقه و مخارج زن خود را بدون دلیل موجه و مشروع تامین نکند، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده دادخواستی که دارای فرم چاپی مخصوص است، ارائه کند و الزام شوهرش را به پرداخت نفقه ماهیانه و نیز نفقه معوقه از دادگاه بخواهد.

فرم دادخواست را می ‌توان از واحد مربوطه دادگستری تهیه کرد و بهتر است جهت تنظیم آن با وکلا و کار‌شناسان حقوقی مشورت شود تا احیاناً خواهان به لحاظ اشتباه در تنظیم آن در اثنای ثبت دادخواست یا دادرسی دچار مشکل نشود.
پس از ارائه دادخواست به دادگاه خانواده و تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع و دلایل طرفین توسط قاضی دادگاه مورد بررسی قرار میگیرد و در صورت استحققاق زوجه، میزان نفقه وی با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای متعارف و عندالزوم با جلب نظر کار‌شناسی مربوطه تعیین می‌شود و دادگاه شوهر را به پرداخت آن محکوم و ملزم خواهد کرد.

آیا میتوان در شرایط ضمن عقد لحاظ کرد که نفقه به زن تعلق نمی گیرد؟

در این مساله فقها و حقوق دانان به توافق نظر نرسیده اند اما به نظر می رسد نفقه یک جزء جدایی نشدنی از عقد دائم نباشد که نمی شود آن را جدا کرد بلکه مسلما زوجین می توانند در هنگام عقد در مورد این موضوع با توافق نظر تصمیم گیری کنند. برای تعیین نفقه تنها تمکن مالی مرد شرط نیست و مرد در صورتی که فقیر هم باشد موظف است که حقوق زن را بپردازد حتی اگر زن خودش شاغل باشد یا اینکه تمکن مالی داشته باشد. به هر حال در هر شرایطی پرداخت نفقه و حقوق زن بر عهده مرد می باشد.

درصورتیکه زوجه بیمار باشد پرداخت هزینه های درمان تا چه اندازه بر عهده مرد است؟

با اندکی تامل در قانون متوجه می شویم که هزینه های درمانی که در قانون جزء نفقه زوجه محسوب میشود شامل هزینه های درمان متعارف است. بنابراین اگر زوجه درگیر بیماری سخت و صعب العلاجی باشد که هزینه های گزافی داشته باشد پرداخت این هزینه ها تکلیف شوهر نیست. در اینگونه موارد قاضی پرونده با توجه به موارد شرع و قانون و همچنین وضعیت مالی زوجین تصمیمات لازم را می گیرد.

دادخواست حقوقی مطالبه نفقه

درصورتیکه زنی بخواهد نفقه ایام گذشته خود را طلب کند، می تواند با ارائه دادخواست حقوقی به دادگاه آن را دریافت نماید.

نحوه ارائه دادخواست حقوقی

جهت ارائه دادخواست نفقه، زوجه می بایست دو نسخه دادخواست از دادگاه خانواده خریداری کند و مطالبه خود را در آنها قید کند. لازم به ذکر است چون دعوای نفقه مالی است باید به میزان مبلغ مورد مطالبه تمبر الصاق خرید و آن را به دادگاه خانواده تقدیم نماید. زوجه همچنین می تواند در دادخواست خود هزینه دادرسی را نیز مطالبه کند. در صورتیکه مرد توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد و یا اینکه به هیچ طریقی نتوان مرد را مجبور به پرداخت نفقه کرد، زن می تواند دادخواست طلاق تنظیم نماید.

مطالبه نفقه اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

مدت زمان مطالبه نفقه کمتر خواهد شد.

دیگر نیازی به حضور زن در دادگاه نخواهد بود.

در صورت شناسایی اموال وکیل میتواند آنها را توقیف کند.

در صورتیکه مرد نفقه را پرداخت نکرد وکیل میتواند حکم جلب او را بگیرد.

برای جلب کردن مرد نیازی به حضور زن نخواهد بود.

وکیل میتواند بعد از اثبات اینکه نفقه پرداخت نشده است طلاق زن را از مرد بگیرد.

نحوه پرداخت نفقه پس از طلاق چگونه است؟

در طلاق رجعی در زمان عده (سه ماه و ۱۰ روز بعد از ثبت طلاق)، مرد موظف است به همسرش نفقه بپردازد. البته لازم به ذکر است درصورتیکه طلاق به دلیل عدم تمکین و عدم اطاعت زوجه صادر شده باشد، نفقه ای به زوجه تعلق نمی گیرد. همچنین در طلاق بائن و در فسخ نکاح هم نفقه ای به زوجه پرداخت نمی شود.

در قانون مدنی، مطابق ماده ۱۱۰۹ نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده برعهده شوهر است مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد، زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت.

مدارک لازم جهت مطالبه نفقه توسط وکیل

·       اصل سند ازدواج (در صورتیکه اصل سند ازدواج در دسترس نباشد می بایست رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت نمایید. )

·       اصل شناسنامه

·       کپی کارت ملی